martin luther king
INLEIDING
Mijn spreekbeurt gaat over Martin Luther King. Een man die voor veel mensen de wereld een stuk beter heeft gemaakt, en uiteindelijk werd vermoord. Ik merkte dat veel mensen om me heen nog nooit van hem gehoord hadden, en dus ook niet weten voor welke veranderingen hij heeft gezorgd. Daarom besloot ik mijn spreekbeurt over hem te laten gaan.
1) De jeugd van Martin Luther King.
Martin Luther King werd op 15 januari 1929 geboren in Atlanta, Georgia in de Verenigde Staten. Eigenlijk heette hij eerst Michael King. Dit werd later veranderd in Martin Luther King jr. Hij groeide op in een gelovig gezin, zijn vader was dominee en zijn moeder lerares.
Hij had een oudere zus en een jongere broer. Ze hadden het niet slecht thuis. De kinderen konden naar school en hoefden niet te werken.
Martin Luther besefte reeds vroeg dat hij anders werd behandeld vanwege zijn zwarte huidskleur. In Amerika was er rassenscheiding. Dat hield in dat je als zwarte andere regels had dan de blanken. In de bus had je bijvoorbeeld zitplaatsen voor blanke en voor zwarte mensen. Toen Martin 6 jaar was wilde hij met 2 jongetjes spelen die hij aardig vond. Dat mocht niet van hun ouders. De jongetjes waren wit en Martin zwart.
De vader van Martin Luther kon hier ook niet goed tegen. Hij vond dat je zwarte mensen niet als slaaf of mindere persoon mocht behandelen. Zo werd Martin Luther thuis ook opgevoed.
Toen Martin Luther samen met zijn vader schoenen wilde gaan kopen moesten ze in een aparte ruimte voor zwarten gaan zitten. Zijn vader weigerde dit. Hij pakte Martin bij de hand en ging weg zonder schoenen te kopen. Dat is Martin nooit vergeten.
Een andere gebeurtenis die veel indruk op Martin Luther heeft gemaakt, was toen hij een keer met zijn lerares de bus nam. Op een bepaald moment stapten er blanke passagiers op. Martin en zijn lerares moesten van de buschauffeur hun plaats afstaan. Martin Luther wilde eigenlijk niet opstaan, maar zijn lerares zei dat de wet dit voorschreef. Ze stonden op en moesten de hele weg naar huis, ongeveer 200 km, rechtstaan. Martin Luther was zo kwaad dat hij die nacht nooit zou vergeten.
Martin las veel over het geloof hij was een goede leerling.
Voordat Martin naar het college ging verdiende hij een centje bij in Connecticut op een tabaksplantage. Hij was verbaasd dat je in Connecticut overal kon gaan en staan, zelf als zwarte. Toen hij 15 jaar was ging hij sociologie studeren in het Morehouse College. Het was een goede school voor hem. De leerlingen werden aan het denken gezet om oplossingen te zoeken voor het rassenprobleem. Op Morehouse kwam hij erachter dat hij graag dominee wilde worden. Hij wilde de mensen laten inzien hoe oneerlijk racisme en discriminatie zijn.
In 1948 ging hij theologie studeren aan het instituut Crozer. Hier hoorde hij over het geweldloosheididee van Ghandi. Dat maakte een grote indruk op hem. Dat idee heeft hij zelf ook gebruikt. Je gaat niet vechten om je zin te krijgen, maar je doet aan acties zonder geweld.
Na het Crozer Instituut ging hij in 1951 nog verder studeren in Boston om dan dominee te kunnen worden. Als dominee wilde hij de mensen net als Ghandi tot geweldloos verzet laten komen.
In 1953 trouwde Martin Luther King met Coretta Scott. Zij kregen 4 kinderen. In 1954 werd Martin Luther King dominee bij de kerk van de Baptisten in Montgomery. Er was daar veel rassenhaat en Martin Luther vond dat hij juist daar voor de rechten van de zwarte bevolking moest opkomen.
2) De strijd tegen racisme en discriminatie.
Als dominee trachtte Martin de zwarten te verenigen. Hij had geen hekel aan blanke mensen, volgens hem waren er genoeg blanken die net zoals hem gelijkheid nastreefden.
Op 1 december 1955 gebeurde er in Montegomery iets dat voor grote opschudding zou zorgen. De zwarte vrouw Rosa Parks, weigerde haar plaats in de bus af te staan aan een blanke, ze was moe. De politie werd erbij gehaald, mevrouw Parks werd gearresteerd en in de gevangenis gegooid. Ze kreeg een boete van 10 dollar. De zwarte bevolking van Montegomery was nu echt boos. Ze wilden een actie organiseren. Maar wisten niet precies hoe. Onder leiding van Martin besloten ze om niet meer met de bus te rijden. Op 5 december 1955 werd M-L. King verkozen tot hoofd van de nieuwe protestgroep “MIA” (Montegomery Improvement Association). M-Luther waarschuwde de mensen voor de gevaren van een boycot en wilde geen geweld. Op maandag 5 december reden er haast geen zwarten mee in de bus. Ze gingen lopen, met de taxi, of reden met elkaar mee. De actie was een succes. De busmaatschappijen waren boos, ze maakten verlies. Boze blanken vielen zwarte woonwijken binnen en maakten ruzie. De politie deed niks. Martin Luther King klaagde hierover. Hij werd verschillende malen opgesloten en bedreigd. De actie werd volgehouden en met succes. In 1956, werd de wet veranderd en rassenscheiding in de bussen werd verboden!
In 1958 werd hij in een winkel neergestoken. Hij kwam er praten over een boek dat hij geschreven had. Hij lag 3 weken in het ziekenhuis.
In 1959 ging de familie King voor een maand naar India. Martin Luther wilde zelf zien wat voor resultaat de acties van Gandhi hadden gehad en hoe hij die kon gebruiken in Amerika.
De acties die hij organiseerde haalden meestal de krantenkoppen. Mensen gingen beseffen wat rassenscheiding eigenlijk was. Hij en andere actievoerders kwamen vaak in problemen met de politie. Ze werden gearresteerd, geslagen en gevangen gezet. Het geweld van de politie en de aandacht van de journalisten zorgden ervoor dat steeds meer mensen zagen wat er aan de hand was. Zo zag de president van Amerika, Kennedy, een foto van een oude zwarte vrouw die werd aangevallen door een enorme politiehond. Hij vond dat vreselijk. Door al deze schokkende beelden werden de bestuurders in het land gedwongen de wetten te veranderen. De rassenscheiding in parken, bibliotheken en ander openbare gebouwen werd afgeschaft.
Maar het was nog niet genoeg. Mensen wilden gelijkheid in burgerrechten. In de zomer van 1963 kwam een van de zwarte leiders, A.Philip Randolph met een fantastisch plan, een mars op Washington. Martin Luther vond het een prachtig idee. Op 28 augustus 1963 kwamen er 250.000 mensen van alle kanten Washington binnen: mannen, vrouwen, zwarten en zelfs meer dan 60.000 blanken. Ze kwamen bij elkaar bij het monument van president Lincoln, de bevrijder van de slaven. De hele wereld zag de grootste bijeenkomst in de geschiedenis in vrede en rust verlopen. Miljoenen mensen konden via de televisie zien wat er gebeurde, en miljoenen hoorden de toespraak die Martin Luther hield. Hij vertelde over een droom die hij had. Een droom over de toekomst , waar alle mensen gelijk aan elkaar zouden zijn.
“… Ik heb een droom dat op een dag op de rode heuvels van Georgia de zonen van voormalige slaven en de zonen van voormalige slavenhouders tezamen zullen aanzitten aan de tafel van broederschap.
Ik heb een droom dat zelfs de staat Mississipi, een staat die wordt verstikt door onrecht en onderdrukking, zal veranderen in een oase van vrijheid en gerechtigheid.
Ik heb een droom dat op een dag mijn vier jonge kinderen zullen leven in een natie waar zij niet worden beoordeeld op de kleur van hun huid, maar naar de inhoud van hun karakter..I have a dream today!!!…
Veel mensen waren diep onder de indruk en begonnen na te denken over gelijkheid.
1963 was ook een jaar met veel geweld. Op 22 november werd John F. Kennedy de president van Amerika vermoord. Hij was één van de mensen die onder de indruk was geraakt van het werk van Martin Luther. Toen Martin Luther hoorde dat Kennedy vermoord was, zei hij tegen zijn vrouw “dit is wat ook met mij zal gebeuren. Het is zo, dit is een ziek land. En ik denk niet dat ik het zal overleven”.
Gelukkig was de opvolger van Kennedy, president Lyndon B. Johnson ook van plan te werken aan wat King wilde. Op 2 juli 1964 tekende deze president een wet die er voor moest zorgen dat de rassenscheiding in openbare gelegenheden onwettig.
In 1964 kwam er weer een boek van Martin Luther King uit, “Why We Can’t Wait” (Waarom we niet kunnen wachten). Ook ging hij in dat jaar op bezoek bij Paus Paulus VI en de burgermeester van Berlijn, Willy Brandt. Op 10 december kreeg Martin Luther op 35 jarige leeftijd de Nobelprijs voor de vrede, die alleen aan mensen wordt gegeven die iets heel belangrijks voor de wereldvrede hebben gedaan.
Een andere belangrijke mars die Martin Luther organiseerde vond plaats van Selma naar Montegomery. Hij wilde nog meer vrijheid en gelijkheid in de wet. Deze mars moest wel drie keer herbegonnen worden, elke keer werd de optocht gestopt en werden de betogers aangevallen door de politie. Tenslotte lukte het King toch met een optocht in Montegomery te komen. Op 6 augustus 1965 was het gelukt, de president ondertekende een wet die stemrecht voor iedereen gelijk maakte. Het systeem van rassenscheiding en discriminatie was verboden.
Ook waren er mensen die sneller resultaat wilden zien en dachten dat dit beter zou gaan met het gebruik van geweld. Maar King bleef doorgaan met geweldloze acties, ook al was de wet nu veranderd er waren nog steeds dingen die niet konden. Zwarten werden vaak bedreigd. Hij zorgde voor marsen tegen ‘de angst’. In 1966 werd hij bij een demonstratie met stenen bekogeld. Hij vond de vijandschap en haat die hij zag vreselijk. In de twee jaren die hierop volgden bleef hij strijden voor gelijkheid en geweldloosheid en tegen de armoede . Ook demonstreerde hij tegen de Vietnam oorlog die Amerika voerde.
3) Strijd tot de dood.
In de loop der jaren werd het steeds duidelijker dat King een probleem was voor de racisten in Amerika. In 1968 ging hij naar Memphis om daar vuilnismannen toe te spreken die aan het demonstreren waren voor betere werkomstandigheden. Hij zou maar een paar dagen blijven. De tweede dag van zijn verblijf 4 april 1968 werd hij op het balkon van zijn hotel neergeschoten door een blanke man, James Earl Ray. Hij stierf een uur na aankomst in het ziekenhuis. In vele steden braken rellen uit, niettegenstaande Martin steeds geweldloosheid had nagestreefd. De moord zorgde ervoor dat hij nooit zou worden vergeten als strijder voor de rechten van de mens. Hij werd op 5 april 1968 begraven. Zijn lichaam werd naar het graf gebracht op een wagen getrokken door twee muilezels, als teken van de armoede waartegen King vocht. Meer dan 150.000 mensen, zwart en blank, liepen met de wagen mee. Martin- Luther werd maar 39 jaar.
Uit eerbied werd in 1986 door de Amerikaanse regering besloten de derde maandag van januari als nationale feestdag uit te roepen ter ere van Martin Luther King.
Lijst van moeilijke woorden.
- raciale: het ras betreffend.
- rassendiscriminatie: het maken van onderscheid in behandeling tussen personen van verschillend ras.
- illegaal: onwettig, strijdend tegen een niet-erkende heerschappij.
- bezielen: leven aan iets geven.
- bewerkstelligen: de uitvoering van iets tot stand brengen, uitvoeren.
- segregatiewetten: wetten die blanken en zwarten gescheiden hielden.
- sit-ins: protestacties waarbij men vreedzaam op belangrijke plaatsen gaat zitten.
- sociologie: leer en studie van de menselijke samenleving.
- theologie: de wetenschap over God.
- MIA: (Montgomery Improvement Association) een vereniging voor de verbetering van de stad Montgomery.
- oase: vruchtbare plaats in een woestijn, lieflijke plek te midden van een onaangename omgeving.