China
H1. De inleiding
Een kwart van de wereldbevolking komt uit China; een groot land ten oosten van Azië. De eeuwenoude beschaving ontwikkelde zich uit dorpjes aan rivieren. Inmiddels is China een groot land met vele inwoners. China is een speciaal land, met een rijke geschiedenis. In mijn werkstuk kom je bijna alles te lezen over China.
H2. China zelf
China is een groot land in Oost-Azië en heeft een oppervlakte van 9.597.000 (dat is wel 230x zo groot als Nederland) vierkante kilometer. Het is het op twee na grootste land ter wereld, alleen Rusland en Canada zijn groter. China heeft ongeveer 1,3 miljard inwoners, en Nederland 16,5 miljoen. In China worden veel talen gesproken, zoals Mandarijn-chinees, de officiële taal. Het is de meest gesproken taal ter wereld. Bijna altijd wordt Mandarijn-chinees Chinees genoemd. Verder worden er nog andere talen gesproken. In en rond Hongkong is de omgangstaal, zoals wij met elkaar Nederlands praten, Standaardkantonees. In Sjanghai spreekt men bijvoorbeeld Sjanghainees.
De bevolking woont vooral in de vruchtbare kustgebieden. 10% van de bevolking woont in de bergen, de rest op het vlakke land. Bijna de helft van China is bergachtig, dus daar wonen bijna geen mensen. En op de andere helft van China woont dan nog 90% van de bevolking. China heeft ongeveer 1,3 miljard inwoners, dus moet je eens nagaan hoeveel er op dat stuk land wonen. In dat deel is China dus dichtbevolkt.
De officiële naam van China is in het Mandarijn-chinees Zhonghua Renmin Gongheguo, maar tegenwoordig is het Volksrepubliek China of China. Het inwonersaantal groeit met 15 miljoen mensen per jaar.
H3. Topografie
China is een land in oost-Azië. De hoofdstad van China is Peking (Beijing), deze stad heeft meer dan 15 miljoen inwoners. Verder zijn er nog meer grote steden; Sjanghai, Hongkong, Chongqing en Tianjin. Maar natuurlijk zijn er veel meer grote steden.
China heeft 23 provincies, 5 zelfstandige gebieden, 4 stadprovincies; Beijing, Sjanghai, Tianjin, Tsjoengking en dan nog een Speciale Bestuurlijke Regio. Daar zijn er twee van: Hongkong en Macau. Dat houd in dat ze zelf hun eigen systeem hebben, maar toch bij China horen.
China heeft ook veel buurlanden; China wordt begrenst door Rusland, Mongolië, Noord-Korea, Kazachstan, Kirgizië, Tadzjikistan, Pakistan, Afghanistan, Indië, Nepal, Bhutan, Myanmar, Laos en Vietnam. Verder grenst China nog aan 3 grote zeeën; de Oost-Chineze Zee, de Zuid-Chineze Zee en de Gele zee. Het land telt ook veel rivieren en meren. Er stromen ongeveer 5000 rivieren, die bijna allemaal de oostelijke richting op stromen. En je hebt er nog ongeveer 2800 meren.
H4. Geschiedenis van China
De bevolking
Er is erg veel te vertellen over de geschiedenis van China. China heeft een eeuwenoude beschaving, het is de oudste ter wereld. Zelf spreken de Chinezen over 5000 jaar geschiedenis en een 7000 jaar oude cultuur. De oudste overblijfselen van hun voorouders zijn gevonden in Lantian, in de provincie Shaanxi. Ze (Archeologen) vermoeden dat ze van 600.000 voor Christus zijn. Andere resten werden gevonden in een grot bij Zhoukoudian, vlak bij Beijing. Onderzoekers zijn erachter gekomen dat deze mensen vuur gebruikten en stenen werktuigen. Ze zijn meer dan 400.000 jaar oud.
Vanaf ongeveer 7000 voor Christus begonnen mensen zich thuis te voelen rond de Gele Rivier. De mensen bouwden hutjes langs de rivier. Ze leerden elkaar vissen en jagen, maar ze leerden elkaar ook hoe ze gewassen moesten verbouwen.
Dynastieën – De Xia-dynastie
China had verschillende perioden dat een familie (clan) de baas was. Zo’n periode heet een dynastie. Rond 2200 v.Chr. leefde China Yu de Grote, de stamvader van de Xia-dynastie, de eerste dynastie. Hij heeft grote waterwerken, zoals het bouwen van dijken en het aanleggen van kanalen laten uitvoeren. Dit vroeg om een goede organisatie en een goede samenwerking. De Xia-dynastie regeerde tussen 2205 v.Chr. en 1766 v.Chr..
De Xia-dynastie kende vele heersers. Na Yu kwam zijn zoon Qi aan de macht. Daarna Qi zijn zoon; Tai Kang. Er waren in totaal 16 heersers.
Dynastieën – De Qin-dynastie
Tussen 500 en 300 v.Chr. was er voortdurend strijd tussen verschillende koninkrijken. Uiteindelijk won het Qin-koninkrijk. Hun leider was Qin Shihuangdi. Hij riep zichzelf uit tot de eerste keizer van China. Hij begon met de bouw van de Chinese muur; de muur was bedoeld om vijanden en indringers buiten te houden. Qin stierf in 210v.Chr. .
Het terracottaleger
Bij het afbreken van een waterput in 1974 vonden boeren enkele beelden. Ze begonnen verder te graven, en wat bleek: het was een heel leger. Ze komen uit de tijd van de eerste keizer van China (221v.Chr.). Het leger staat in vier kuilen op 2 kilometer afstand van de grafheuvel van Qin. De soldaten zijn geplaatst tussen 6 meter diepe kuilen. Het terracottaleger heeft ongeveer 2200 jaar onder de grond gestaan. Het leger bestaat onder andere uit lopende soldaten, kruisboogschieters, ruiters met strijdwagens en paarden; ze staan allemaal klaar om te vechten. Ze zijn allemaal tussen de 1,60 m en 1,80 m lang en ze zijn allemaal verschillend. De beelden zijn hol en ze zijn van klei gemaakt. Doordat de beelden gebakken zijn, is het leger nog redelijk instaat. Het leger is bedoeld om het graf van de keizer te bewaken. Je kunt een klein deel van het leger bekijken in een museum in China.
Marco Polo
Marco Polo (1254-1324) was een Venetiaanse koopman, handelsreiziger en ontdekkingsreiziger. Bijna iedereen in zijn familie was ontdekkingsreiziger, het is dan ook niet gek dat Marco Polo ging reizen. Hij reisde in 1271 naar China, met zijn vader Niccolo Polo en zijn oom. Marco moest wel iets doen omdat hij mee mocht: Alles wat ze zagen en beleefden moest hij opschrijven. Het eerste deel van de reis ging prima, maar het tweede deel werd een stuk lastiger. In de havenstad Laias gaan ze lopend verder. Er zijn weinig wegen, maar veel roofbendes. In Ormuz krijgt Marco malaria, maar de Venetianen besluiten verder te reizen. Ze komen op een koele plek aan, dus Marco was snel genezen van de malaria. In 1292 vertrokken ze weer naar Venetië. Zijn reisverslagen werden erg populair, omdat er weinig bekend was over het werelddeel Azië.
H5. De Himalaya
De Himalaya, ook wel Himalayagebergte, is het hoogste en op een na grootste gebergte ter wereld. Het strekt zich uit over Pakistan, India, Nepal, China (Tibet) en Bhutan. De grootste bergen ter wereld vindt je ook in de Himalaya, je vindt er bijvoorbeeld de Mount Everest; de hoogste berg ter wereld. Hij is meer dan acht kilometer hoog. Je vindt er ook de Kanchenjunga, ook een hele hoge berg. De naam Himalaya komt uit het Sanskriet, een Indische taal. In het Nederlands betekend het sneeuwplaats.
H6. Het klimaat
In China is vindt je veel verschillende landschappen, net als bij het klimaat is het overal verschillend. Je hebt veel verschillende klimaten op de wereld, en China heeft ze bijna allemaal! In het zuiden is het erg afwisselend, en op grote vlaktes in het noorden heb je de Siberische kou. In de bergen heb je matige zomers en strenge winters. Overal is het dus verschillend. China wordt ook vaak getroffen door tropische orkanen en zware regenbuien (een moesson). In de meeste gebieden is januari de koudste maand en juli de warmste. Ongeveer 80% van de neerslag valt tussen mei en oktober, waarbij juni de natste maand is.
H7. De Gele rivier
De Gele rivier (5456 km.) is de op één na langste rivier van China, de Blauwe rivier is groter. De officiële naam is eigenlijk Huang He (Gele rivier). De rivier dankt zijn naam vooral aan de kleur van het water, nou ja, eigenlijk water en modder. De kleur is bruin/geel, daarom heet het de Gele rivier.
In het hoofdstuk geschiedenis las je al wat geschiedenis over de rivier. Maar er is nog meer geschiedenis over de Gele rivier. Een paar honderd jaar geleden zag de rivier er ook al zo uit, en de Chinezen dachten dat het een creatie was van de duivel. Ze bleven er dan ook uit de buurt.
H8. Handel en transport
China, het grote land ver weg van ons kleine Nederland. Ooit werd het nog een slapende reus genoemd, omdat er bijna niemand in dat grote land woonde. Maar inmiddels is het een belangrijk land voor de wereld. China is een groot handelsland; het drijft steeds meer handel met landen in Azië, Europa en Noord-Amerika. In 2001 voegde China zich toe tot de Wereldhandelsorganisatie (WTO) en heeft zich in de loop der jaren ontwikkeld tot een van de grootste handelslanden ter wereld.
Doordat China een groot handelsland werd, gingen mensen meer wegen aanleggen, dat deden ze tussen de belangrijkste steden. Nu rijden er niet veel auto’s en vrachtwagens op, maar de wegen zijn aangelegd met het oog op de toekomst. China verwacht dat het nog een groter handelsland wordt, dus die wegen zijn erg belangrijk. Als de wegen er nog niet waren, zou dat wel eens een probleem voor de toekomst kunnen worden. Een erg gedurfde actie is een snelweg aanleggen naar Tibet. Het is er erg bergachtig en koud, dus er kan alleen in de zomer gewerkt worden. Dat kost dus tijd. En tijd kost geld zeggen ze…
China heeft naast ouderwetse diesel- en stoomlocomotieven ook elektrische treinen. Die zijn beter voor het milieu, dus China kan gezond transporteren. De trein is ook een belangrijk vervoermiddel voor de Chinezen; 50% van alle goederen gaat met de trein. En om te vergelijken, in Europa maar 15% van alle goederen.
Door de enorme afstanden en de hoge kosten voor het aanleggen van wegen en spoorwegen is vliegen in veel gevallen veel voordeliger. Men verwacht dat tussen nu en 2021 het vliegverkeer per jaar met tenminste 8% zal toenemen. Dus het wordt hoog tijd dat er meer luchthavens komen. Als alles volgens plan verloopt zullen er 118 nieuwe, veel kleine, luchthavens bijkomen.
China drijft ook veel handel over het water. Met grote vrachtschepen varen ze honderden kilometers naar een ander land, of een andere haven. Veel dingen worden vervoert met de boot, en dat gaat naar een ander land. Vaak staat daar ook op: Made in China. Misschien ligt er naast je wel een potlood en staat erop; Made in China. Veel van die dingen worden vervoert met de boot.
H9. Grote steden
Peking
Peking is de hoofdstad van China en heeft meer dan 15 miljoen inwoners. In Nederland hebben we 16 miljoen inwoners, moet je eens nagaan hoe druk het dan in Peking is. Ze wonen daar gemiddeld met 886 mensen op één vierkante kilometer. Het is een havenstad en ligt aan de rivier de Yongding, deze rivier is erg belangrijk voor de mensen in de stad. Eigenlijk is Peking niet de officiële naam voor de stad, maar dat is Beijing. Beijing betekend noordelijke hoofdstad. Peking heeft verschillende namen gekend: tussen 1911 en 1949 heette de stad Beiping: dat betekend noordelijke vrede. De naam werd veranderd omdat Peking niet langer de hoofdstad was. In 1949 werd de naam weer Beijing.
Sjanghai
Sjanghai, ook wel Shanghai geschreven, is de grootste stad van China. Ook is Sjanghai een dichtbevolkte stad; het staat op nummer 9 van de grootste steden ter wereld. Het heeft ongeveer 19 miljoen inwoners. Sjanghai ontstond uit een dorpje die leefde van visserij en textielindustrie, maar later werd het een grote havenstad, en dat is het nu nog steeds.
Hongkong
Hongkong, soms ook uit elkaar geschreven (Hong Kong), is een grote stad in zuid-oost China. Eigenlijk is het een ‘Speciale Bestuurlijke Regio’. Het heeft zijn eigen wetten en regels, maar toch hoort het bij de Volksrepubliek China. Dit las je als het goed is al bij H2. Topografie. De ‘regio’ bestaat uit veel eilanden; maarliefst 236. Er wonen niet zo veel mensen als in Peking en Sjanghai; er wonen ongeveer 7 miljoen mensen.
H10. Chinese cultuur
Geboorte
In de Chinese cultuur zijn mannen belangrijker dan vrouwen; mannen kunnen de familienaam doorgeven, en vrouwen mogen dat absoluut niet. Het kind krijgt dus de achternaam van de vader, of het nou jongetje of een meisje is. Als Chinezen een dochter krijgen, dumpen ze haar meestal. Ze willen perse een jongetje die de naam door kan geven.
Als er een keer volle maan is geweest na geboorte, word er een feest gehouden. Het wordt een groot en een gezellig feest. Ze doen dit om te vieren dat de gevarenzone voor het kind voorbij is.
Volgens traditioneel Chinees volksgeloof word het geslacht bepaald door wat de ouders eten voor ze ‘het kind maken’. Ook op de dag wanneer ze ‘het’ doen, bepaald het geslacht. Er bestaan speciale Fengshui-meesters die het aan kunnen geven.
In China is er ook een eenkindpolitiek. Dat betekend dat de Chinezen maar één kind mogen hebben. Sommige houden er stiekem twee. Soms gaat alles volgens plan, maar dat kind is dan ook nooit naar school geweest.
Overlijden
In China is wit de kleur van rouw, droefenis en dood. Veel mensen dragen dan ook geen witte kleding. Veel mensen worden begraven in grafheuvels.
Opvoeding
In China is de opvoeding van kinderen meestal streng. Zo krijgen stoute kinderen wel eens een tik op de handen. Veel kinderen worden meestal opgevoed door de grootouders, omdat hun ouders moet werken.
Respect
In China is respect er belangrijk. Kinderen leren respect te hebben voor hun ouders, grootouders, leraren en ook vreemden. Schelden vinden de Chinezen respectloos, dus schelden is strafbaar.
De Chinese draak
De Chinese draak word in China gezien als een teken van geluk. Hij is een van de hemelse dieren en zou de stichter zijn van de keizerlijke familie. Tijdens veel feesten, zoals Chinees Nieuwjaar, gaan veel mensen als een draak verkleed, hopend op een gezellig en leuk nieuw jaar.
H11. De Chinese muur
De Chinese muur (ook wel Grote Muur) is een kilometerslange verdedigingswal. De bouw begon ongeveer 200v.Chr. en begon dus tijdens de Qin-dynastie. De muur was bedoeld om invasielegers uit het noorden buiten te houden. Maar de bouw was wel langer dan gedacht. De bouw duurde ongeveer 2000 jaar. Nog voor de bouw hadden de Chinezen 4 keuzes om het land te beschermen tegen de legers;
1. Het maken van uitkijkposten
2. Het organiseren van campagnes om ze weg te drijven
3. Een band met ze aangaan
4. Een hele lange muur bouwen.
Ze kozen dus voor nummer vier. De muur is inmiddels 7 tot 8 meter hoog, 6,5 meter breed en meer dan 6400 km
H12. Het eten
Fan en Cai
Omdat Chinezen eten zo belangrijk vinden, vindt je werkelijk in elk straatje wel een eetstalletje of een restaurant. Ze eten ook anders dan bij ons en andere landen. Chinezen eten veel fan en cai. Nog nooit van gehoord? Dat kan best. Fan is een naam voor allerlei soorten rijst, pasta en graanproducten. Cai is weer wat anders; cai is alles wat gezond is, fruit, groente, melk, enz.. Omdat veel boeren dit in China verbouwen, hoeven ze bijna geen eten in te voeren. In het noorden verbouwen de boeren meestal graan, dus daar in het noorden eten ze ’s ochtends en ’s avonds brood. In het zuiden hebben ze veel rijstevelden, dus daar eten ze wel drie keer per dag rijst.
Rijst
Rijst is er basisvoedsel, vooral in Zuid-China. Om rijst te verbouwen moet het weer warm zijn, maar er is dan ook veel water nodig.
Noedels
Noedels is ook heel populair in China, vooral in Noord-China. Noedels horen bijna bij elke Chinese maaltijd, ze worden gemaakt van tarwe.
Varkensvlees
Varkensvlees, o ja, dat vinden de Chinezen erg lekker. Vroeger hadden gezinnen veel varkens in een kleine stal. Ze slachtten ze als het feest was.
Gevogelte
Kippen, ganzen en eenden leveren eieren en vlees op. Een heel beroemd gerecht daar is pekingeend; reepjes eendenvlees in een dunne pannenkoek
Sojabonen
Sojabonen zijn erg voedzaam en worden verwerkt in veel producten, zoals sojamelk, sojasaus en tofu.
Groenten
Vooral in Zuid-China worden verschillende groenten verbouwd. Roergebakken groenten uit de wok zijn erg gezond en lekker. In elk restaurant kom je alle soorten groenten tegen.
En nog veel meer soorten eten kan je in China vinden…
H13. School
In China is school een beetje anders dan bij ons. Kinderen van 6 t/m 11 zitten op een lagere school, kinderen van onder de 6 jaar zitten op een soort kleuterschool. Op de lagere school leer je lezen en schrijven. Maar ook andere belangrijke vakken, zoals; wiskunde, algemene kennis, de Chinese taal en een soort van maatschappijleer. De kinderen leren ook respect te hebben voor iedereen, heel erg goed (vind ik zelf). Als de kinderen even vrij zijn, doen ze meestal aan dansen, zingen, gymnastiek en teamsporten als basketbal en honkbal.
Bij ons leren we al veel dingen die ze daar pas op het middelbaar onderwijs geven. Leerlingen op de middelbare school leren daar geschiedenis, aardrijkskunde, een vreemde taal en nog wat vakken van de lagere school. De leerlingen blijven daar tot hun zestiende. De kans is klein dat je van een lagere school naar de middelbare gaat; er zijn bijna gen middelbare scholen. 1/3 van alle kinderen stopt dan ook na de lagere school
Met zestien jaar kunnen ze doorstromen naar een senior middenschool of een universiteit. Ze kunnen ook een bepaalde beroepsopleiding volgen of aan het werk gaan.
Zoals je hebt gelezen is school in China niet echt anders. Alleen moeten de kinderen jassen aan in het lokaal! Veel kinderen krijgen les in kleine, koude ruimtes. Vanaf de middelbare school gaat het veel beter.
H14. Weetjes over China
- In China betaald men met de yuan, zoals wij met de euro betalen
- In het centrum van Beijing zijn veel steegjes, die worden hutongs genoemd
- In China zijn meer dan honderd steden met meer dan 1 miljoen inwoners
- In 2004 werden daar 220 miljard sms’jes verzonden
- Veel Chinezen hebben het rode boekje: alle ideeën van Mao. Mao was een belangrijk man voor China, hij heeft veel jaar geregeerd over China
- De gelukskleur in China is rood, want het vuur van de Chinese draak is rood
- Papier, porselein, zijde het kompas… Allemaal uitgevonden in China
- Met Chinees Nieuwjaar worden de huizen versiert met lampionnen
- In China komt altijd eerst de achternaam en dan de voornaam
H15. Het slot
Ik vond het erg leuk om dit werkstuk te maken. Misschien is het wat te lang, maar anders kon ik niet veel over China vertellen. Want er valt echt heel erg veel over te vertellen. Daarom heb ik dit onderwerp gekozen. Ik heb vele sites gebruikt, maar ik weet de namen niet meer, maar deze weet ik nog wel:
www.wikipedia.nl
Verder heb ik ook nog wat boeken gebruikt:
Belevenissen in het Chinese rijk (Philip Steele)
Met het oog op… China (Philip Steele)
Vragen over Azië: China (Valerie Hill)
Op reis door China (Lynn Huggins-Cooper)
Een vleugje China (Amy Shui)
Landen van de wereld: China (Carole Goddard)
Ik ga naar China en ik neem mee… (Kristien Dreesen)